Fietsen is gezond, ontziet het klimaat en vermindert verkeerslawaai. Het Europees Parlement wil het fietsen bevorderen. De Europese Commissie geeft applaus, maar daar blijft het vooralsnog bij.
Tekst: Erik van der Does de Bye
Het Europees Parlement heeft in februari besloten dat het in de toekomst afgelopen is met de verbrandingsmotor – tot vreugde van Frans Timmermans, de gedreven Eurocommissaris voor klimaat. Deze ‘klimaatpaus’ verkondigde in 2021 al dat fietsen de beste manier is om de CO2-uitstoot in het verkeer te verminderen. Hij beloofde zich om deze reden in te zetten voor meer fietspaden en oplaadpunten voor e-bikes. Maar toen het Europees Parlement nog geen twee dagen later de fiets centraal zette en eindelijk van de Europese Commissie de uitwerking van een Europese fietsstrategie eiste, schitterde Timmermans door afwezigheid. In zijn plaats volgde de Sloveense crisiscommissaris Janez Lenarčič het debat en beloofde deze de interessante aanwijzingen ‘aan Timmermans door te zullen geven.’
Diepe bureaulade
Zo moeten schrijvers zich voelen, als zij hun manuscript bij de receptie moeten afgeven en de receptionist belooft, het aan een collega door te geven. De kans dat het in een diepe bureaulade verdwijnt, is levensgroot. En toch lijkt het erop, dat de vrijwel unaniem aangenomen fiets-motie hetzelfde lot beschoren te zijn. Er is weinig interesse voor.
Magere Duitse investeringen in fietsverkeer
Vooral Duitsland loopt erg achter. Volgens een studie investeert de stad München jaarlijks twee euro en dertig cent per inwoner in fietsverkeer. Keulen investeert € 2,80, Hamburg volgt met € 2,90 en Berlijn met € 4,70 per inwoner. Kopenhagen steekt daarentegen 35 euro per inwoner in het fietsverkeer en Utrecht maar liefst 132 euro. Hier worden bijna alle dagelijkse verkeersbewegingen op de fiets afgelegd. En dat is precies wat het ministerie voor milieu in Duitsland ook voor mogelijk houdt. Fietsexpert Anna Deparnay-Grunenberg, van de Duitse Groenen, wijst erop dat in heel Europa de helft van alle afstanden die met de auto worden afgelegd, korter zijn dan vijf kilometer. “Dit feit alleen al laat zien dat juist de fiets een wezenlijke bijdrage aan de vermindering van de uitstoot van CO2 kan leveren.”
Eenvoudig, goedkoop en goed voor de werkgelegenheid
Voor de christendemocraten in het Europees Parlement voerde Andrey Novakov uit Bulgarije het woord. Volgens hem is er niets conservatiever dan het behouden en verbeteren van de eigen gezondheid. Bovendien kun je fiets op de meest eenvoudige en goedkope manier door stedelijk gebied reizen.
De sociaaldemocraat Peter Vitanov verbindt het verminderen van lawaai met een economisch voordeel. “Door het fietsen te stimuleren, kunnen er tot 2030 permanent een miljoen banen in de fietsbranche bijkomen.” Namens de Groenen wijst Deparnay-Grunenberg erop, dat de e-bike een van de meest betrouwbare vervoermiddelen ter wereld is voor afstanden tot tien kilometer.
Verbetering fietsveiligheid ook hard nodig
Eurocommissaris Timmermans heeft al eerder aangegeven dat doorpakken nodig is. Tussen 2010 en 2019 nam het aantal verkeersdoden in Europa met ongeveer dertig procent af, maar onder fietsers nam het juist met drie procent toe. Dat is uiteraard mede het gevolg van het feit dat meer mensen op de fiets onderweg zijn, maar de veiligheid voor fietsers moet verbeterd worden. Komt het ‘Europees Jaar van de Fiets’ eraan?
Met de motie roept het Europees Parlement de Europese
Commissie formeel op een fietsstrategie te ontwikkelen – en het beste zou zijn als die volgend jaar al klaar is. Er kan dan een ‘Europees Jaar van de Fiets’ worden uitgeroepen. Sowieso moet er meer in fietsinfrastructuur worden geïnvesteerd. Bij het verbeteren van de binnensteden moet de fiets veel meer centraal staan, vindt ook verkeersdeskundige Jens Gieseke (CDU). Hij en zijn collega’s in het Europees Parlement dringen er met klem op aan dat er ook meer fietsparkeergelegenheden bij stations en bushaltes worden gerealiseerd.
Eurocommissaris Lenarčič heeft de motie van het Europees Parlement in drie woorden samengevat: mobiliteit moet ‘goedkoper, schoner en gezonder’ worden. Timmermans hoeft nu alleen nog maar een strategie te ontwikkelen.
