De Fietsersbond vindt dat fietsers met een beperking meer aandacht verdienen en dat er voor hen betere faciliteiten moeten komen. In 2023 stelt de organisatie dit thema centraal. Infrastructuur moet worden verbeterd. Betere en bredere fietspaden en het drastisch verminderen van het aantal hindernissen om te gaan fietsen, zorgen ervoor dat mensen met een fysieke beperking toch de vrijheid hebben om met een rijwiel op pad te gaan. Daarnaast zouden aangepaste fietsen voor iedereen die zo’n vervoermiddel nodig heeft betaalbaar moeten zijn. Tot slot moet er een algehele erkenning van fietsers met een beperking komen.
Volgens de Fietsersbond (anno 1975, een organisatie die de belangen van fietsers behartigt op plekken waar dat nodig is) is toegankelijkheid voor fietsers met een beperking een blinde vlek voor veel gemeenten: “De meeste fietsinfrastructuur wordt ontworpen voor fitte fietsers op een tweewieler. Die hebben geen moeite met smalle of hobbelige fietspaden, en tillen ook zonder moeite hun fiets in een etagerek. Als je op een driewielfiets of een handbike moet rijden, dan kijk je daar heel anders naar.”
Brochure ‘Fietsers met een beperking verdienen meer aandacht’
De Fietsersbond heeft eerder de brochure ‘Fietsers met een beperking verdienen meer aandacht’ gepresenteerd, dat betere faciliteiten voor fietsers met een fysieke beperking aanbeveelt. In Nederland hebben 2 miljoen mensen een fysieke beperking, onder wie rolstoelgebruikers, mensen met gehoorproblemen, zichtproblemen, evenwichtsproblemen, reuma, maag-lever-darmproblemen, spierziektes en COPD. Hoewel niet alle mensen met een beperking kunnen fietsen, is het voor veel mensen toch een ideale mogelijkheid om zich onafhankelijk te kunnen verplaatsen. Onder meer door (elektrische) driewielfietsen, handbikes, loopfietsen en aangepaste ligfietsen groeit het aantal fietsers met een beperking gestaag. Niet eerder stelde de Fietsersbond problemen die fietsers met een beperking tegenkomen zo breed aan de kaak.
Het onderwerp is op de agenda gezet door Daan van der Burgh, Projectmedewerker Vrijwilligers bij de Fietsersbond. “Vroeger zat ik op speciaal onderwijs en daardoor ken ik andere mensen met een beperking. Hardhorende vrienden kiezen bijvoorbeeld liever een fietsroute met minder zijstraten, dan de meest rechtstreekse. De wereld is op bepaalde mensen gewoon niet goed ingericht. Dat vraagt om gerichte actie.” Het rapport dat de Fietsersbond heeft opgesteld, is gemaakt op basis van gesprekken met ervaringsdeskundigen. Zij vertelden over de barrières die zij tegenkomen en hebben suggesties gedaan om de toegankelijkheid van fietsen van mensen met een beperking te vergroten. Zo kunnen er in fietsenstallingen speciale plaatsen voor aangepaste fietsen worden gereserveerd, moeten fietspaden waterpas worden aangelegd en is het verstandig om bij omleidingen ook rekening te houden met fietsers met een beperking. Een heldere brochure moet onder andere gemeenten inspireren om de faciliteiten voor fietsers met een beperking te verbeteren.
Drie actiepunten
“We willen navolging geven aan deze brochure middels drie actiepunten”, zegt Karlijn Janssen, Programmacoördinator Geluk & Gezondheid van de Fietsersbond (een functie waarbij projecten worden opgezet op het gebied van geluk en gezondheid, bijvoorbeeld mensen die geen
fiets kunnen betalen aan een fiets helpen). “Ten eerste is dat fietsen en Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). We willen inventariseren waarom de ene gemeente wel een aangepaste fiets via Wmo vergoedt en de andere niet. Op basis daarvan willen we een handreiking doen voor mensen die zo’n fiets nodig hebben, maar deze niet kunnen betalen. Bij gemeenten die een aangepaste fiets niet vergoeden, lukt het namelijk de één wel en de ander niet om financiële ondersteuning te krijgen. Wij denken dat dit onder andere te maken heeft met assertiviteit. Iemand meevragen kan ook helpen. Of bijvoorbeeld een verwijzing van de huisarts die aangeeft dat een persoon gebaat is bij een handbike in plaats van een wel door de gemeente vergoede scootmobiel.” Tweede actiepunt, zo zegt Karlijn, is het opzetten van een community voor en door fietsers met een beperking. “Wij kunnen wel praten over wat er nodig is, maar we weten minder goed wat er nodig is dan de mensen om wie het gaat. Zij kunnen aangeven wat op een bepaalde locatie écht heel belangrijk is. Wij zouden het mooi vinden als zij vervolgens zelf ook actie ondernemen en zelf onderling informatie kunnen uitwisselen.”
Daan vult aan: “Jaarlijks is er het Nationaal Fietscongres. Ik heb nog nergens een driewieler op een poster of andere uiting gezien. Dat moet anders. We willen samen met de nieuwe community bewerkstelligen dat fietsen inclusiever wordt.” Tot slot wil de Fietsersbond een infoknooppunt ontwikkelen met informatie over wat goede aangepaste fietsen en accessoires zijn. Daarvoor heeft de organisatie Test Kees in huis; medewerker Kees Bakker, de onafhankelijke deskundige van de Fietsersbond. Hij test alles: van vouwfietsen en de nieuwste e-bikes tot telefoonladers voor op je fiets en goedkope fietslampjes. Recent heeft hij meerdere driewielfietsen getest. Hierover werd in januari een artikel gepubliceerd op fietsersbond.nl. Het realiseren van de perfecte infrastructuur voor aangepaste fietsers is iets waar de Fietsersbond beperkt invloed op heeft. “Dat is superlastig”, vindt Karlijn. “We kaarten het aan bij gemeenten, in de politiek en op evenementen waar veel beleidsmakers aanwezig zijn, zoals bij het Nationaal Fietscongres. Zo hopen we op meer aandacht en dat dit punt uiteindelijk automatisch wordt meegenomen bij de aanleg van nieuwe fietspaden en renovatie van paden.”
