Wielrennen is heel lang een mannenwereld geweest. Daarom was er tot voor kort weinig informatie over met name fietsen of wielrennen in combinatie met vrouwenzaken die te maken hebben met de hormonen, zwangerschap en menopauze. Die hebben invloed op het dagelijks leven, dus ook op sportbeoefening. Dat moest anders, zo vond Elke Bleyaert, oprichter van een damesfietsclub en vriendin van profwielrenner Jasper Stuyven.
Tekst: Marie-Christine Koestal
Vorig jaar richtte Elke samen met haar partner Joris Verreydt, internationaal toonaangevend in bikefitting, het online platform The Women Peloton op. Dit najaar verscheen een boek: Velo Vrouwen. Het werk geeft antwoorden op vragen die specifiek op damesfietsen zijn gericht. Daarmee is dit boek interessant voor zowel vrouwelijke fietsers en wielrenners als voor ondernemers in de tweewielerbranche. Want als u een vrouwelijke wielrenner in uw winkel krijgt, moet u haar vragen natuurlijk ook kunnen beantwoorden… Velo Vrouwen is een boek voor vrouwen met een passie voor fietsen. Het is een wetenschappelijk onderbouwde basishandleiding, zo geeft Elke als auteur aan. Net zoals zij voor informatie op het platform The Women Peloton onder anderen aanklopte bij een sportdiëtiste, sportpsychologe, conditietrainer, kinesitherapeute, bikefitter, pilatescoach en een Core Stability-coach, allen topexperts op hun vakgebied, deed zij voor het boek hetzelfde.
Zadel, kadermaat en bikefit
Elke: “Het uitgangspunt is dat er een groot verschil tussen mannen en vrouwen is. Het grootste verschil is de fysieke gesteldheid. Vrouwen zijn nooit zo sterk als mannen, omdat ze anders gebouwd zijn en andere spieren hebben. Een klein voorbeeld: vrouwen hebben over het algemeen een breder bekken dan mannen, dus dat vraagt om een juist zadel. Je hoort ook veel vrouwelijke wielrenners over knie- en rugklachten. Dat is niet nodig wanneer aan hen de juiste kadermaat wordt geadviseerd. Daarnaast is de fietspositie heel belangrijk om pijnvrij te fietsen. Een bikefit helpt je dan weer om die juiste fietspositie
te bepalen. Wat mij betreft behoort het team van een fietsspeciaalzaak vrouwen juist te informeren wat betreft materiaal, daarom is aangepaste en juiste kennis ook noodzakelijk” In het boek zegt Elke daarover: “In 2018 kampte ik met zadelpijn en knieproblemen op de fiets en bracht ik een bezoekje aan bikefit-expert Joris Verreydt. Hij zei dat maar ongeveer tien procent van de mensen die bij hem langskwamen voor een goede fietspositie vrouw was. En van de weinige vrouwen die langskwamen, durfde bijna niemand Joris aan te spreken over zadelklachten, hoewel het iets is waarmee heel veel vrouwen sukkelen. Te gek voor woorden!”
Shine on your bike!
Velo Vrouwen behandelt het vrouwenfietsen in verschillende thema’s: fiets en materiaal, training, mindset, voeding en het vrouwelijke lichaam zelf. Ook moedigt het boek vrouwen aan om zich te laten zien zoals ze zijn: “Zorg voor een outfit waar jij je als vrouw goed in voelt. Je mag stralen op je fiets. Fiets je graag in een opvallend kleurtje? Ga ervoor! Kies je liever voor een sobere kit? Zeker doen! Zorg er wel altijd voor dat je kleding mooi aansluit. We nemen als vrouwen vaak een maatje groter zodat het wat ‘losser’ zit. Soms wil je dat doen om bepaalde lichaamsdelen te ‘verstoppen’, maar dat is absoluut niet nodig. Je bent mooi zoals je bent en je hebt het recht om jezelf te zijn op de fiets. Daarnaast kan te losse fietskleding zorgen voor schaafwondjes of irritatie. Ook wanneer er veel wind is, kan losse fietskleding ervoor zorgen dat je dubbel zo hard zult moeten trappen omdat je kleding veel wind vangt. Kortom: shine on your bike en wees trots op je lichaam!”
Menstruatiecyclus
Verder wordt uitgelegd hoe men de trainingsopbouw kan koppelen aan de menstruatiecyclus. Tegelijkertijd hoeft het geen probleem te zijn als op een wedstrijddag ongesteld te zijn: “Vrouwen kunnen iedere dag presteren in hun cyclus. Je lichaam en je mind zijn tot veel in staat. Je zou bijna denken dat je beter geen wedstrijd of training inplant in de tweede fase van je cyclus, maar weet dat je op elke dag van je cyclus kunt presteren. Je lichaam is in combinatie met je mind en doorzettingsvermogen een sterke tool! Alleen kan het voordelig zijn om je trainingen aan te passen aan je cyclus om zo het maximale
uit je voorbereiding te halen”, zegt het boek daarover.
Menopauze
Ook de invloed van de menopauze op het lichaam wordt uitgebreid behandeld: “De overgang, je menopauze en veroudering vormen een grote uitdaging voor je bekkenbodem en daarmee voor je volledige lichaam. Ook de bijkomende fysieke, psychologische en mentale veranderingen kunnen het wat moeilijker maken. Daarom is het zo belangrijk om je favoriete fietssport te kunnen volhouden.“
Zwangerschap
Tot slot is de combinatie fietsen tijdens en na zwangerschap een item. Velo Vrouwen noemt de voordelen om wel te blijven fietsen, en geeft tips om dit op de juiste wijze te doen in de verschillende stadia van de zwangerschap. En voor wie na de bevalling weer wil beginnen met sporten, is de volgende tip wellicht een uitkomst: “Buiten fietsen is geweldig en geeft meer variatie en voldoening, maar het vraagt ook wel wat tijd. Heb je daar net te weinig van, of wil je gewoon je kindje nog niet te veel missen, overweeg dan zeker een indoortraining. Misschien geeft op je rollen kruipen met de babyfoon aan tijdens een middagdutje wel net die extra boost die je zoekt. Of probeer eens hoe je kindje reageert in de wipper terwijl jij op de rollen zit te zweten – het kunnen leuke alternatieven zijn om toch weer wat regelmatiger te sporten.”
Vrouwvriendelijke uitgave
Daags na het uitkomen van het boek Velo Vrouwen blijkt het werk een schot in de roos. “De verkopen gaan heel goed”, zegt Elke. “Ik hoor veel reacties dat vrouwen blij zijn dat er een boek is waarin typische vrouwenzaken als menstruatie aan bod komen, maar bijvoorbeeld ook het mentale aspect: hoe combineer ik mijn sport met mijn gezin? Andere boeken over wielrennen zijn generaliserend. Dit is echt een vrouwvriendelijke uitgave.”