Voor een bijdrage in een eerdere (papieren) editie van BikesBusiness spraken we met Maarten Tjallingii, fietsburgemeester van Arnhem-Nijmegen, die ons op het hart drukte ook zeker zijn Haagse collega te bellen. Met zijn mooie initiatieven om het fietsen in Den Haag te stimuleren, zou Marcel Kleizen namelijk een fantastisch voorbeeld zijn. Het is waar, Marcel inspireert. Deze dertiger die vorig jaar werd benoemd tot derde fietsburgemeester van Nederland, organiseert van alles om de fietsveiligheid in zijn stad te vergroten.
Tekst: Michelle van der Harst
Zijn ambt ging ruim een jaar geleden in. De eerste Nederlandse fietsburgemeester, de Amsterdamse Katelijne Boerma, zocht collega’s in andere grote steden en dus solliciteerde Marcel met een plan, dat hij mocht presenteren aan een jury. Wat er in dat plan stond? Marcel vertelt: “Het kind staat voor mij centraal. Je bent al snel een goede fietsstad als er veel kinderen fietsen, is mijn visie. Ik pak het praktisch aan en organiseer veel evenementen om hun fietsplezier te bevorderen.” Een voorbeeld daarvan is de Fietsheldencampagne, die kinderen laat meedenken. “Er wordt vaak voor kinderen beslist, maar het is veel leuker als zij zelf ideeën aanleveren, die ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. Door lessen te geven op basisscholen in de stad, kom ik met kinderen in gesprek”, aldus Kleizen. Dertig kinderen zijn geselecteerd om hun ideeën uit te werken en vervolgens worden er tien gekozen die de gemeente mogen adviseren over fietsen en mobiliteit in de stad. “De voorstellen gaan over de inrichting van openbare ruimten en veiligheid op straat, en variëren van fietspadverlichting tot de scheiding van autowegen en fietspaden – die nu nog niet overal aanwezig is.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Den Haag fietsstad
Als fietsburgemeester werkt Marcel dus nauw samen met de gemeente. Reden dat hij burgemeester van Den Haag is geworden, is naar eigen zeggen ook omdat die gemeente de afgelopen jaren de fiets op één heeft willen zetten in haar keuzes. “Dat zie je steeds meer terug. Den Haag, van oudsher een autostad, begint echt een fietsstad te worden. Het is echt goed dat de gemeente af en toe aan kinderen vraagt hoe zij ergens tegenaan kijken.”
Het fietsen stimuleren doet Kleizen in alle soorten wijken. “In Den Haag fiets je van een welgestelde wijk zo een buurt in met veel sociale woningbouw. Dat het de meest gesegregeerde stad van Nederland is, zie je ook terug in het fietsgebruik. In achterstandswijken zoals de Schilderswijk en het Transvaalkwartier wordt minder gefietst. Maar dat geldt ook voor Ypenburg, een tweeverdienerswijk waar kinderen met de auto naar school worden gebracht. Daar is dus weer sprake van een heel andere ‘problematiek’, waar je ook op een andere manier moet zorgen dat ouders hun kinderen toch lopend of fietsend wegbrengen.”
Evenementen
Marcel geeft een voorbeeld van wat hij georganiseerd heeft om de tweewieler in de spotlights te zetten: “Afgelopen zomer deed ik de ‘wheely-weken’ in de wijken, waarbij we gingen stunten en spelen op de fiets. Door met zijn allen wheely’s te doen, maak je de fiets cool. De wheely-weken werden afgesloten met een groot evenement. Dit ga ik deze zomer ook weer doen.”
Wat hij nog meer gaat ondernemen, voordat zijn burgemeesterschap begin volgend jaar ten einde loopt? “Ik ga dit jaar nog een verkiezing houden voor een junior fietsburgemeester, zodat kinderen een eigen vertegenwoordiger hebben, en in het najaar organiseer ik een fietslichtjesparade. Daarbij bouwt iedereen zijn eigen fietslichtje, waarmee we ’s avonds door de straten gaan rijden.”
Tekst gaat verder onder de foto.
Minder auto’s, meer fietsen
Het gemeenschappelijke doel van de fietsburgemeesters van Nederland is ‘inwoners vaker de fiets te laten pakken’. Marcel denkt dat dit kan lukken door vooral te faciliteren. “Als mensen kunnen fietsen, dan doen ze dat ook. Zo niet, dan is het fijn als ze fietslessen kunnen volgen.
Ook helpt het als je voor je deur of in de stad je rijwiel kunt parkeren, en als je fiets gerepareerd kan worden voor een klein bedrag. Dan wordt de drempel om op de fiets te stappen meteen een stuk lager. En wat ontzettend zou helpen in een drukke stad waarin bijna iedereen een eigen auto wil bezitten, is het delen van auto’s. Ze staan namelijk toch 96% van de tijd stil. Hoe minder auto’s er rijden, hoe makkelijker mensen fietsen.”
“De ANWB is bezig met een landelijk programma dat in Den Haag ook groots is opgezet, om fietsen in te zamelen en te laten opknappen door een sociaal leerwerkbedrijf. Kinderen die geen fiets hebben krijgen er via school dan één, inclusief onderhoudscontract. Is er iets kapot, dan kunnen ze dat makkelijk laten maken. Daarbij is de ANWB ook bezig met fietslessen voor ouders, want het helpt kinderen enorm als hun verzorgers ook fietsen.”
Burgemeesterschap en logistiek
Zijn fietsburgemeesterschap is een vrijwillige functie, maar ook Marcels beroep heeft te maken met fietsen. “Mijn professionele achtergrond is de fietslogistiek. Ik heb Fietskoeriers.nl helpen opzetten, waar alle bestaande fietskoerierbedrijven in Nederland onder vallen. Op de fiets bezorgen we webshoppakketjes in alle grote steden van het land.” In zijn vrijwillige ambt heeft Marcel dan ook gekozen voor de focus op kinderen, zodat zijn betaalde werk er niet te veel mee overlapt. “Maar bovenal is het natuurlijk fantastisch leuk om met kinderen te kletsen over hoe je de stad eigenlijk mooier maakt.”