Robert van Hees, eigenaar van de 4Wieler in Leiden, heeft de afgelopen jaren hard gewerkt om de vierwieler onder de aandacht te brengen. Deze bijzondere fiets met maar liefst vier wielen is nog niet zo populair als Robert zou willen. En dat is vreemd, want de stabiele vierwieler biedt niet alleen optimale ondersteuning, maar elimineert ook het risico op vallen. Hierdoor kunnen mensen die slecht ter been zijn en ouderen tot op zeer hoge leeftijd genieten van fietstochten zoals ze dat gewend zijn. We spraken met Robert over de waarde van de vierwieler
Tekst: Belinda Limani
De 4Wieler begon met de uitvinding van de Feetz. Het dynamische vervoermiddel met twee wielen vóór en een wiel achter is ontworpen door Lennart Vissers. Na het winnen van vele prijzen voor dit innovatieve model, besloten Lennart en zijn vader in 2006 om de Feetz in productie te nemen. De Feetz bleek niet geschikt voor mensen met problemen met hun evenwicht of een handicap. Het bood hen onvoldoende stabiliteit. Dat is waar Robert in beeld kwam. “Ik kwam uit bij de 4Wieler Duofiets, omdat ik op zoek was naar een fiets voor mijn dementerende vader. Mijn ouders hebben altijd samen gefietst en dat wilde ik weer mogelijk maken”, vertelt hij. Na het zien van het plezier dat zijn ouders dankzij de stabiele fiets weer konden beleven, ontstond het idee om te investeren in fietsen die écht veilig zijn: vierwielers.
Vallen en opstaan
De grootste uitdaging voor Robert bleek mensen te overtuigen van de toegevoegde waarde van een vierwieler. “Het blijkt moeilijk om mensen duidelijk te maken dat een vierwieler een echt veilig vervoermiddel is”, zegt Robert. “Mensen vragen vaak om een zitje, zodat ze steun hebben en veilig kunnen fietsen. Maar een zitje maakt een fiets geen veilig vervoermiddel, dat zijn de vier wielen.” Robert onderscheidt drie marktsegmenten voor de 4Wieler: de gezondheidszorg, het goederenvervoer en personenvervoer. Voor nu ligt de focus met name op de gezondheidszorg. Het motto is: gezond bewegen in de buitenlucht, tot op hoge leeftijd, zonder risico. “Mensen zijn weer zelfstandig en hebben hun vrijheid terug, in plaats van zich neer te leggen bij het feit dat hun mobiliteit beperkt is”, legt Robert uit. Bovendien levert fietsen een positieve bijdrage aan het welbevinden en de algemene conditie, wat weer resulteert in minder druk op de zorgsector en kosten voor verzekeraars en de maatschappij. “Ik wil bereiken dat mensen eerder overstappen op een veilige vierwieler. Nu wachten ouderen vaak veel te lang. Pas nadat men een paar keer gevallen is, wordt naar een alternatief gezocht. Voorkom die ellende en stap op tijd over op een echt veilige fiets!”
De eigenschappen van de vierwieler
Robert is aan het sleutelen aan een van de vierwielers in zijn bedrijf: de 4Wieler Solo Supportfiets. “De kantellijn loopt aan beide zijden evenwijdig aan elkaar. Dat betekent dat als je op de fiets zit, je hele lichaam zich binnen de kantellijnen bevindt”, legt Robert uit. In tegenstelling tot een driewieler valt er geen lichaamsdeel buiten de kantellijn. Dit minimaliseert het risico op verlies van evenwicht door een verkeerde beweging. “Een driewieler moet zo breed mogelijk zijn – vaak 80 centimeter – om de juiste balans te creëren. Dat hoeft met een vierwieler niet. We kunnen daardoor fietsen ontwikkelen waardoor je dezelfde spieren gebruiken als bij een gewone fiets. Bovendien heb je meer overzicht in het verkeer en word je makkelijker gezien.” In Roberts beleving vragen veel klanten naar een stoeltje voor op hun fiets. Maar een zadel is eigenlijk een betere optie. “Als je op een zadel kan zitten – en dat kan zo’n 90% van de mensen op leeftijd ook nog wel – dan heb je met een vierwieler een fiets die exact hetzelfde zit, trapt en beweegt. Je kunt alleen niet vallen”, vertelt hij. “Tijdens een proefrit maken mensen dit zelf mee, en daar worden ze hartstikke blij van.” Indien nodig worden een rugleuning, armsteunen, gordel of speciale pedalen gemonteerd voor meer ondersteuning. En als zitten op een zadel écht niet gaat, is er een vierwieler met comfortabele zitting, maar geen stoeltje. “Het belangrijkste van een vierwieler is de unieke constructie van de voorwielen”, vervolgt Robert. “Als je stuurt, gaan de wielen niet alleen draaien, maar ook kantelen. Hierdoor kun je mooie bochten maken en heel licht sturen. De veren zorgen ervoor dat wanneer je ergens overheen rijdt, je geen schokbeweging maakt waardoor je zou kunnen vallen. Het vangt de klap op en geeft je de tijd om te corrigeren.” Verder bevat de 4Wieler Solo Support Fiets een vouwsysteem, zodat de fiets kan worden ingeklapt en als loophulp kan dienen of gemakkelijk kan worden opgeborgen.
Een uitdaging voor de fietsdealer
De veelzijdigheid van een vierwieler vraagt echter ook om specialistische kennis en kunde als het gaat om montage en reparatie. “Door de constructie van de vierwieler kan een gewone fietsenmaker niks met zo’n fiets”, legt Robert uit. De kennis en knowhow die vereist zijn, probeert Robert te bereiken met het eerste Expertise- en Innovatiecentrum voor vierwielers dat hij in Leiden opricht. Een dergelijk Expertisecentrum is nodig om geïnteresseerden van de nodige informatie te kunnen voorzien voor de aanschaf, het rijden en het onderhoud van de vierwieler. Volgens Robert gaat dat met een simpel dealercontract niet lukken. “Een vierwieler is een ander verhaal dan een gewone fiets of een driewieler”, zegt hij. “Als je niet de volledige focus op deze fiets hebt, heeft het geen zin.” Het doel is om, in samenwerking met andere specialisten, een aantal Innovatie- en Expertisecentra voor de vierwieler te realiseren in Nederland. “In zo’n centrum wordt er tijd en aandacht aan de klant besteed. Die tijd en aandacht is nodig om een complete uitleg te kunnen geven.” Op die manier wil Robert het juiste imago creëren voor de vierwieler en de klant goed informeren en begeleiden zodat zijn of haar wens om veilig tot op hoge leeftijd te kunnen genieten van fietstochtjes werkelijkheid wordt. “Ik denk dat het voor de juiste omzet nodig is om een Expertise- en Innovatiecentrum in te richten waarop de focus op de vierwieler ligt, in plaats van deze fietsen her en der te verkopen als bijzaak,” licht Robert toe. “Dat is de enige manier om de nodige omzet te genereren: hard werken en dagelijks met deze fietsen bezig zijn.”