Wanneer is een fiets duurzaam en hoe zorgen we voor duurzame fietsen? Wat we steeds meer zien, is dat ondernemers iets goeds willen doen voor de wereld. Ze beseffen steeds meer dat onze grondstoffen schaars zijn en proberen hier op in te spelen. Ook fietsenhandelaren zijn hier steeds meer mee bezig. Dat is een zeer positieve ontwikkeling die wij bij BikesBusiness maar wat graag stimuleren. In dit artikel vertellen we meer over de duurzaamheid van de fiets en hoe we ervoor kunnen zorgen dat fietsen nog duurzamer wordt. Lees snel verder voor meer informatie!
Tekst: Maroessia Karpenko
Wat is duurzaamheid?
Voordat we dieper ingaan op de duurzaamheid van de fiets, is het belangrijk eerst vast te stellen wat duurzaamheid precies is. Duurzaamheid is ook wel het tegemoetkomen aan de levensbehoeften van de huidige generatie. Dit zonder de behoeften van de toekomstige generaties tekort te doen. Dit zijn zowel sociale als economische en leefomgevingsbehoeften. Het gaat hierbij geheel om het zorgvuldig omgaan met de dingen die we nu bezitten, zoals grondstoffen. Zo voorkomen we dat we de aarde uitputten en op den duur helemaal geen grondstoffen meer hebben. Bij het maken van een fiets worden diverse grond-stoffen gebruikt. Zo zijn er frames van staal, maar ook van aluminium, carbon, titanium, magnesium en zelfs hout. En dan komen er nog vele andere materialen kijken bij de productie van een fiets.
Productie nieuwe fietsen: de cijfers
Is een fiets duurzaam? Kijken we naar de productie van een nieuwe fiets, dan worden er door diverse fietsenmerken tonnen aan grondstoffen verbruikt. Ook is het zo dat een fiets vaak wordt weggegooid als we deze niet meer willen. Hierdoor worden er meer dan een miljoen fietsen per jaar afgedankt in ons land. Fietsen beschikken echter vaak nog over goede onderdelen. Deze grondstoffen kunnen gewoon opnieuw gebruikt worden en wellicht daarna nogmaals. Echter zien we weinig circulaire bewegingen in de fietsensector. Sterker nog, de productie neemt toe. Zo is de verkoop van fietsen en e-bikes gegroeid met 7,5% naar de 19,7 miljard euro. De productie van fietsonderdelen en accessoires is met 20% toegenomen tot 3,6 miljard euro.
Het opbouwen van een nieuwe fiets
Als een fietsenhandelaar duurzaam wil ondernemen, dan wil hij of zij dus ook deze grondstoffen op de juiste manier hergebruiken. De keuze valt hierbij al snel op recycling. Echter worden de oude onderdelen hiermee geen nieuwe fiets. Er is ook nog een andere optie: remanufactering. Hierbij wordt materiaal hergebruikt zonder dit te vermalen. Door diverse onderdelen te gebruiken, zoals nieuwe, gerepareerde of oude onderdelen, kan zo een nieuw product worden vervaardigd. Dit kost ook veel minder energie dan recyclen. Dat maakt remanufactering een circulaire vorm van hergebruik en daarmee een duurzame manier om nieuwe fietsen te maken.
De andere kant
Dan is er nog de andere kant van duurzaamheid. In zekere zin is een fiets wel degelijk duurzaam. Het is een van de meest gebruikte vormen van transport in ons land. Door meer te fietsen, zorgen we ervoor dat er minder fossiele brandstoffen worden verbruikt. Dit zorgt voor minder vervuiling. Ook besparen we ruimte en is het een stuk gezonder voor de mens. Bovendien zorgt het voor veiligheid in het verkeer. In vergelijking met de auto is de fiets altijd de meest duurzame optie. Dit zet meer mensen aan tot fietsen, maar we zien dat niet veel fabrikanten overstappen op het duurzaam produceren van fietsen.
Zo lang gaat een fiets mee
Duurzaamheid heeft ook te maken met de levensduur van een product. Het produceren van een nieuwe fiets kost enorm veel energie. Echter is het ook belangrijk hoe lang een fiets precies meegaat. Dit zegt veel over de duurzaamheid van een fiets. Des te korter een fiets meegaat, hoe meer fietsen er moeten worden geproduceerd gedurende deze levensduur. Dit zorgt er ook voor dat het verbruik van grondstoffen oploopt. Echter dienen bepaalde onderdelen voor een lange levensduur geregeld vervangen te worden. Denk aan remmen of versnellingen. Vaak was compatibiliteit van onderdelen kenmerkend voor de productie. De diverse onderdelen waren eenvoudig tussen de diverse frames uit te wisselen. Hierbij maakte het niet uit van welk bouwjaar de fiets was of welk merk je had. Dit zorgde ervoor dat fietsen eenvoudig te onderhouden en te repareren waren. Dit verlengde de levensduur van de fiets. Met slechts een handjevol gereedschap konden fietsenwinkels een fiets repareren. Ook konden mensen gemakkelijker thuis zelf aan de slag. Echter is dit compleet veranderd. Veel fabrikanten produceren eigen onderdelen en veranderen dikwijls van standaard. Dit betekent dat er met een oudere fiets van hetzelfde merk al snel een probleem ontstaat. Stel dat een versnellingskabel van een specifiek merk kapot gaat, dan kan het zijn dat er slechts 1 type bekabeling erop past. Is deze niet meer voorhanden, dan kan ook de versnelling niet meer worden vervangen. Soms kan dit nog wel met een compleet nieuwe set, maar dit hangt ook weer van het type fiets af.
Conclusie
De conclusie is dus eigenlijk dat fietsenproducenten zich meer moeten focussen op een betere compatibiliteit van de onderdelen. Dit zorgt ervoor dat de levensduur van fietsen verlengd wordt. Ook levert dit enkel voordelen op voor de consument. Wel is het zo dat de verkoop van nieuwe fietsen dan daalt. Dit komt doordat hoe er nu geproduceerd wordt, ervoor wordt gezorgd dat een fiets slechts voor een beperkte tijd kan worden gebruikt. En dat wordt niet alleen bij fietsen gezien, maar ook bij tal van andere producten. Denk aan telefoons, meubels, enzovoort. In dezen is de fiets niet het probleem, maar het kapitalisme. Het zoveel mogelijk winst willen maken. Het is dan ook belangrijk om meer lokaal en minder automatisch te produceren. Lokale en manuele productie is zeer belangrijk om ervoor te zorgen dat repareren economisch aantrekkelijk is. Dit komt doordat de reparatie vaak lokaal plaatsvindt. Dit wordt al vaak duurder als een nieuwe fiets in een grote geautomatiseerde fabriek wordt geproduceerd. Door fietsen lokaal te produceren, verhoogt de aankoopprijs voor de consument. Echter heeft de fiets dan een veel langere levensduur en zorgt deze voor veel lagere kosten op de lange termijn. Een duurzame fiets is dus de fiets van de toekomst!
Hoe geven jullie uiting aan duurzaamheid binnen jullie fietsenzaak?
