Een gevoel van vrijheid, dat is de beste manier om het gevoel te omschrijven als je op de Waddeneilanden aan het fietsen bent. Mede door de uitgerekte fietspaden, de verschillende autovrije zones en de schitterende landschappen zijn de Waddeneilanden erg populaire fietsbestemmingen.
Tekst: Job Boers
De Waddeneilanden behoren tot de mooiste natuurgebieden van Nederland. Het is dan ook niet verwonderlijk dat fietstoeristen de eilanden goed weten te vinden. Onder de Waddeneilanden vallen de bewoonde eilanden Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog. Ieder eiland heeft zijn eigen charme. Texel is het grootste eiland, Vlieland en Schiermonnikoog zijn autovrije eilanden, Ameland is heuvelachtig en het grootste gedeelte van Terschelling bestaat uit een nationaal park. Bovendien staat de Waddenzee vanwege de ongerepte natuur als enige natuurgebied van Nederland sinds 2009 op de UNESCO-werelderfgoedlijst.
Doordat ieder eiland voor een andere beleving zorgt, is het eilandhoppen erg populair onder fietstoeristen. Tevens zou je na het eilandhoppen nog door kunnen gaan naar de Duitse Waddeneilanden. Waar de bewoners vroeger leefden van de handel en visserij, is het (fiets) toerisme tegenwoordig een belangrijkere inkomstenbron geworden voor ze.
Texel, het fietseiland bij uitstek
In tegenstelling tot Vlieland en Schiermonnikoog, mag je op Texel wel met de auto rijden, al blijft het leuker om het eiland op de fiets te verkennen. Het eiland is 20 kilometer lang en 8 kilometer breed. Als je doortrapt kun je het hele eiland in één dag zien. Met ruim 140 kilometer aan fietspaden kom je langs verschillende duinen, bossen en stranden. De mooiste routes in Texel zijn het fietspad langs de Waddenzee, het Waalenburgerdijkje tussen De Koog en Den Burg en de duinrand tussen De Koog en
Den Hoorn. Tijdens de fietstochten zie je onder andere veel kenmerken terug van de oude visserij. Het is ook populair om met de mountainbike op het strand te fietsen. Daarnaast heeft Texel een uitdagend en technisch moeilijke route van 8 kilometer dwars door het bosgebied De Dennen.
Het autovrije Vlieland breng je rust, heel veel rust
Vlieland is één van de meest geliefde fietseilanden van de Waddeneilanden. Auto’s en motoren zijn er niet welkom en zijn eigenlijk ook niet nodig om het eiland te leren kennen. Het is namelijk heel gemakkelijk om Vlieland te ontdekken op de fiets. Vlieland is met een oppervlakte van ongeveer 36 vierkante kilometer het kleinste bewoonde Waddeneiland. Het eiland kent ook maar één dorp, Oost-Vlieland, waar bijna alle Vlielanders wonen. In 2021 woonden er op Vlieland 1226 mensen. Er is meer dan 25 kilometer aan fietspaden op Vlieland. Hierbij rijd je het ene moment door de polders en kwelders, terwijl je vervolgens weer door de duinen of de bossen fietst. De bekendste fietsroute op Vlieland is de Posthuys route. Deze fietstocht heeft een lengte van 18 kilometer en voert langs de westkust van het eiland. Voor vogelliefhebber is fietsen op Vlieland als fietsen door een walhalla. Er zijn namelijk meer dan 300 soorten vogels op het eiland. Fiets- en wandeltoeristen komen niet alleen vanwege de vogelsoorten graag naar Vlieland, maar ook vanwege de mooie zandstranden en het natuurgebied de Vliehors. Ondanks dat Vlieland van alle Waddeneilanden het verst van de Nederlandse kust ligt, is het dus zeker de moeite waard om te bezoeken.
Een rondje Terschelling
Terschelling is na Texel het grootste eiland van de Waddeneilanden. Het staat bekend om de grote verscheidenheid aan vogels, de ongerepte duingebieden en de uitgestrekte zandstranden. Ongeveer 80 procent van het eiland bestaat uit natuurlijke duinlandschappen en kwelders. De totale strandlengte op het eiland is dertig kilometer. Terschelling is met ruim 70 kilometer aan fietspaden erg populair als fietseiland. Als je langs de Waddendijk fietst, dan kom je uit op een lang fietspad dat je uitzicht geeft
over de Waddenzee. Op Terschelling vind je ook de route ‘Sporen in het zand’. Als je deze route van 30 kilometer hebt gefietst, dan heb je letterlijk het eiland rondgefietst en bijna alle delen van het eiland verkend. Het leuke aan de route is dat er langs de weg routekaartnummers staan die cultuurhistorische objecten aangeven zoals bijzondere landschapselementen.
Terschelling is ook populair vanwege het natuurgebied De Boschplaat. Dit gebied behoort door de afwezigheid van stedelijk licht tot de donkerste plekken ter wereld. Daarnaast broeden er jaarlijks duizenden vogels. Hoewel de afstand tussen Terschelling en Ameland maar 4 kilometer is, is het niet altijd mogelijk om met een directe bootverbinding te hoppen. Dit wegens de zandbanken en de verschillende stromingen. In sommige gevallen is het dan beter om eerst terug te gaan naar het vasteland om vervolgens door te gaan naar Ameland.
In Ameland ga je heuvel op, heuvel af
Eenmaal aangekomen op Ameland, na een boottocht vanuit Holwerd of Terschelling, merk je al snel dat het fijn is als je over een goede fiets beschikt. Het eiland heeft ongeveer 100 kilometer aan fietspaden en is in vergelijking met de andere eilanden vrij heuvelachtig. Op Ameland mag je wel gewoon met de auto rijden, al blijft het natuurlijk leuker om het eiland op de fiets te ontdekken. Er zijn verschillende fietsroutes verspreid over het gehele eiland. De meest populaire route is langs de Kooioerdstuifdijk en het Stuifdijkpad bij natuurgebied Het Oerd. In 2019 is het fietspad nog volledig vernieuwd en breder geworden.
Eerst wadlopen naar Schiermonnikoog en dan op de fiets
Schiermonnikoog is het kleinste bewoonde Waddeneiland en daardoor heel toegankelijk om te verkennen op de fiets. Het enige dorp op het eiland heet ook Schiermonnikoog en het is verboden om auto te rijden op het eiland. Vanaf het vasteland vaar je vanaf Lauwersoog in ongeveer 45 minuten naar Schiermonnikoog. Nog leuker is uiteraard om te wadlopen vanuit Groningen. Hier doe je zo’n vier uur over. Schiermonnikoog is sinds 1989 een Nationaal Park en beschikt over 30 kilometer aan fietspad. Mede door de schitterende natuur, de rust en het autovrije karakter, is dit een zeer aantrekkelijk en fietsvriendelijk eiland.
